نمایشنامهنویس کیست؟
هنر نمايشنامه نويسي از مهم ترين عناصر رونق آثار صحنهاي است كه خلاقيت و تبحر در انتخاب ايده و تبديل آن به طرح و نيز طراحي ساختار نمايش و توليد درام، از مهم ترين كار ويژه ها و عمل نمايشي آن ميباشد.
نياز درام نويس به ساير دانشها و معرفتهاي مربوط به علوم طبيعي، انساني، نجوم، فلسفه، دين، روانشناسي و حتي فرهنگ و تكنولوژي موجود در جامعه همزيست خود، نشان از اهميت و پيچيدگي و تبديل شدن متون نمايش به عنوان مرجعي براي شناخت انسان معاصر ميباشد. لذا هنرمند بخصوص درام نويس، فرهنگ مسلط بر جامعه را ملاك درستي و صحت پديدهها و مهم تر، تاييد و ستايش يا رد اثر توليد شده خود و ديگر هنرمندان قلمداد نميكند، بلكه بايد نقادانه و هوشيارانه فرآيند توليد، تاييد و رد انواع هنرها و هنرمندان را پي گيري كند و در هنرهاي نمايشي اين وظيفه ابتدا بر دوش درام نويس است.
كسي كه دانش و تجربه نمايش دادن و تبديل كردن انديشه به نماد، حركت، بيان، تيپ، عواطف و كلام را از طريق آميختن با عنصر خلاقيت و زيبايي شناسي صحنه اي به دست آورده و به يكي از اركان هنرهاي نمايش يعني دانش درام، معرفت معطوف به عمل، دست يافته است. صاحب چنين معرفتي است كه اين حقيقت را در طراحي هر اثر دراماتيكي به خود يادآور ميشود كه نقطه مركزي نظريه و كاركرد دانش درام، يافتن و يا ساختن ايده، خاص نمايش دادن «دراماتيك» است. لذا معنا و كاركرد عمل و كنشمندي ايده از اهميت خاصي برخوردار ميشود. آنگاه براي اصل مساله، دانش درام و توليد نمايشنامه، تبيين مساله ايده و طراحي دراماتيك خواهد بود.
به همين خاطر است كه بايد نخستين نگراني و مساله براي تربيت كنندگان نمايشنامه نويس چه در جايگاه و مقام دانشگاهي يا نهاد و حامي تئاتر، به ويژه طراحان جشنوارههاي تئاتري، يافتن يا ساختن يا بهتر بگوييم سفارش دادن ايده به معناي توليد انديشه، تحقيق و خلاقيت هنري باشد.
بايد يادآور شويم كه فرهنگ مسلط بر تئاتر اين كشور، گمرك جشنوارههاي مختلف تئاتري است. چرا كه انگار تنها جايگاه آزمايش و نوآموزي اهالي تئاتر، چه دانش آموختگان آكادميك آن و چه اهل تجربه و رنج، حضور در جشنوارههاي موضوعي، نهادي و تقويمي است. چه بپذيريم چه نه، به هر حال جشنوارههاي مختلف، هم از لحاظ كميت و هم از لحاظ كيفيت، تبديل به مرجعي براي شناختن تئاتر و اهل تئاتر شده اند. اين احتمال را هم به هنرمند تئاتر و هم به حاميان و طراحان و مديران جشنوارههاي تئاتري يادآور ميشويم كه ممكن است نوع شكل گيري و برگزاري جشنواره، شيوههاي گزينش و توليد و سفارش آثار نمايشي، ناخواسته تبديل به پروژههايي شده باشند كه كاركرد و خروجي آنها، به تاخير انداختن خلاقيت، تفكر و تحقيق و پرسشگري و الگو دادن شيوههاي خاص سوژه يابي خالي از خلاقيت و انديشه و زيباشناسي هنري بوده باشد. به ويژه در انتخاب، يافتن و ساختن ايده براي طراحي دراماتيك كه اين آسيب، هم از سواد و معرفت و دانش درام نويس ممكن ميشود و هم از سوي سفارش دهنده و يا نهاد حامي جشنواره و تهيه كننده نمايشنامه. لذا به نظر ميرسد اگر قرار است برگزاركنندگان و طراحان جشنوارههاي موضوعي و يا نهادي و گزينندگان آثار نمايش «هنري» ميخواهند در پرورش و توليد درام نويس نقش شايسته و ماندگارتري بهعهده گيرند، لازم است همچون درام نويس به مباحث مختلف كه در ساخت و ساز و طراحي درام تاثير دارد،
اشراف كارشناسانه اي داشته باشند از جمله به؛
۱- جامعهشناسي
۲- فلسفه هنر
۳- تاريخ و سبك شناسي هنر
۴- دين و اخلاق و تعامل آن با هنر
۵- جهان بيني درام نويس
۶- روانشناسي و علوم رفتاري
۷- فضا و زمان و مكان
۸- ماهيت و تعريف درام و حرفه درام نويسي.
با توجه به فهرست گزينش بالا كه تنوع و تعداد آن براي درام نويس بيشتر ميشود، رسيدن به دانش درام كه به طور جدي تحت تاثير عوامل محيطي، منش و شخصيت درام نويس قرار دارد، عمل و معرفتي صرفا درسي و بحثي نميتواند باشد. هر چند شركت در جشنوارههاي تئاتري براي نوآموزان و دارندگان دانش درام، عين حضور در كارگاههاي طراحي و توليد و تحليل متون نمايشي و پاتوقهاي همنشيني براي خوانش متون نمايش خواهد بود.